İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Kültür A.Ş. Yerleşkesinde bulunan Türk Dünyası Kültür Mahallesi’nde gerçekleşen program görülmeye değerdi…

Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı (TÜRKSOY) tarafından Cenevre’deki Türk Haftası etkinlikleri çerçevesinde Birleşmiş Milletler merkezinde düzenlenen program İBB Kültür A.Ş müdürlüğü Türk Dünyası koordinatörü Abdülmetin Keskin’in  sunumuyla Komuz Avazı ekibi İstanbul’da Türk Dünyası sevdalıları ile buluşmanı sevincini yaşadı . 

Kırgızistan’ın en ünlü komuz çalgıcıları olan Çolpon Melisbekova ve Gülşan Taalaybekova programa gelen dinleyicileri yaptığı gösteriler ile adeta büyüledi.  Komuz avazı programı çerçevesinde, 2023 yılında Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu (UNESCO) tarafından Kırgız kadınların geleneksel başlığı “ Eleçek ve Kalak “ sunumu Atalar İzi koordinatörü Asel Kalkanova tarafından tanıtıldı.

Komuz Nedir..?

 Üç telli perdesiz bir çalgıdır. Kırgızlar tarih boyunca genellikle destan anlatımlara eşlik amaçlı kullanılmıştır. En eski Türk boylarından olan Kırgızlar, antik ve ortaçağ etno kültürüne sahiptir. Günümüze kadar gelen bu eşsiz kültür hazinesi unutulmamak için yaşatılmaya çalışılıyor. Her ne kadar Türkçe tabirle çadır yani Boz üy Kırgız tarihine damga vurduysa, komuz, demir komuz, cığaç komuz da Kırgızların ve gönlünde müstesna yerdedir. Kırgızistan’da komuz ensturmanını günümüz müzik dinletilerine uyarlandırılarak dinletilerine devam ediyor.

Eleçek Nedir..?

Kadınların ailedeki statüsünü ve hangi soydan geldiklerini simgeleyen geleneksel bir başlıktır. 
Eskiden bir kadının evli olup olmadığı, başına taktığı eleçekten anlaşılırdı. Genç kızlar eleçeki düğün günlerinde takar ve bir daha çıkarmazlardı. Vefat edince de merhumun kefeni olarak kullanılırdı.
Eleçek hazırlanırken, uzunluğu 15- 30 metreyi bulan ince bir kumaş kullanılır ve bu kumaş, uzunlamasına ikiye katlanır.

Varlıklı kadınların başlarında taşıdıkları eleçeklerde kullanılan kumaş, 30-40 metreyi bulabilir. 
Göçebe bir hayat süren Kırgızlar için, eleçek oldukça kıymetliydi. Göç sırasında dünyaya gelen bebekler eleçekten kopartılan beyaz bir örtü ile sarılır, kundaklanırdı. Yine göç sırasında hayatını kaybedenler için kefen olarak kullanılan eleçek, yaralanmalarda ise sargı bezi işlevi görürdü.

(Bayrampaşa ve Haber İstanbul Gazeteleri)